26 Ocak 2023

İstanbul‘a su sağlamak amacıyla 1990 yılında Bakanlar Kurulu kararı alınarak geliştirilen Melen Barajı’nın projeleri, DSİ Genel Müdürlüğünce 2011 yılında onaylandı. 2012 yılında inşaatına başlandı.

2016 tarihinde de bitirilmesi planlanıyordu, ancak baraj gövdesinde su tutulmasına engel olacak derecede çatlaklar oluşması nedeniyle proje revize edildi. Melen Barajı’nın gövdesinde oluşan çatlakları güçlendirmek için başlayan inşaat çalışmalarının ekonomik nedenlerle 2022‘de durmasının ardından DSİ, güçlendirme projesini revize etmek için geçtiğimiz günlerde tekrar ihaleye çıktı.

İstanbul’un kuraklık durumunda su arzındaki kırılganlığın azaltılması için Melen Barajı depolaması çok önemli bir işlev görecek.

İstanbul’un içme suyunun yaklaşık 3’te 1’i Melen’den temin ediliyor  “Su;  baraj yapılamadığı için doğrudan Melen Çayı’ndan  pompalarla çekilerek 200 m yüksekliğe basılıyor.  Suyun, barajda toplanamaması ve doğrudan Melen Çayı’ndan çekilmesi de İSKİ için önemli bir elektrik maliyeti oluşturuyor. Ayrıca  Melen Baraj tamamlanabilmiş olsaydı kullanılacak olan elektrik enerjisi de barajdaki Hidroelektrik Enerji santralinden üretilecekti.

Aksaklıkların giderilmesi için DSİ Genel Müdürlüğü harekete geçmiş gövdesinde çatlaklar oluşan  barajdaki güçlendirme çalışmalarına Haziran 2020 tarihinde başlanmıştı.  Ancak, firma bazı yeni  iş kalemleri talep ettikten sonra işi bitiremeyeceğini anladığı  için DSİ’ye tasfiye talebinde bulundu.DSİ tasfiye talebini kabul edince çalışmalar 8 Temmuz 2022’de durdu.

DSİ YENİ İHALEYE ÇIKTI-11 Ocak 2023

Bu gelişmelerin ardından son olarak DSİ Barajlar ve HES Dairesi Başkanlığı, 11 Ocak 2023 tarihinde “Melen Barajı Revize Rehabilitasyon Proje Yapımı” danışmanlık hizmeti işi için yeterli tecrübeye sahip adayları, teklif vermek üzere ön yeterlik başvurusuna davet etti.

Şu an ön yeterlilik değerlendirmesine devam eden DSİ, yeterliliği tespit edilen adayları teklif vermeye davet ederek “belli istekliler arasında” ihale düzenleyecek.

MELEN BARAJI  GÜÇLENDİRME PROJESİ REVİZE EDİLECEK

Teknik şartnameye göre yeni proje, işe başlandığı tarihten itibaren 488 günde tamamlanacak. İş kapsamında mevcut güçlendirme projeleri revize edilecek.

Revize proje kapsamında; kayma güvenliği analizleri ayrı ayrı tekrarlanacak. Değerlendirmeler sonucunda söz konusu yapılarda güçlendirme projeleri veya alternatif yöntemler belirlenecek.

Yapılan analizler sonucu baraj gövdesi ve yardımcı yapıların baraj emniyeti yönünden izlenmesini sağlayacak gerekli ölçüm aletleri projeleri hazırlanacak. Barajın yapımı sırasında kullanılacak yollar ile baraj göl alanından etkilenen köy yolları projelendirilecek.

Melen Barajı birinci güçlendirme projesi

SU POLİTİKALARI DERNEĞİ  güçlendirme bu proje ile olmaz demişti. 

Su Politikaları Derneği’nin proje ve müşavirlik merkezinin uzmanları 23 Ocak 2020 tarihinde  Melen Barajı’nın güçlendirme projesi ve alternatif çözümler konusunda bir  teknik değerlendirme toplantısı yapmıştı. Toplantı sonunda hazırlanan teknik değerlendirme raporunda  özetle;   Melen Barajı’nın güçlendirilmesi için bu projenin uygun olmadığı ve öncelikle Baraj gövdesinin oturduğu zeminin güçlendirilmesi gerektiğinden söz edilmişti. Raporun sonunda ;

 “Özet olarak mevcut temel zemininin güçlendirilmesi ile ilgili daha detaylı incelemelerin ve çalışmaların yapılması öncelikli görünmektedir. Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra Melen Barajı’nda yeni ihale edilen güçlendirme yapısının gerekli olup olmadığının yeniden değerlendirilmesi uygun olacaktır.” denmişti.

SPD Başkanı Yıldız; “ Bu güçlendirme projesi olumlu sonuç vermez “ demişti.

Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız da o dönemde bu konudaki bir soruya şöyle cevap vermişti;

-DSİ’nin  güçlendirme projesinde ne gibi  hususlar dikkatinizi çekti

SPD Başkanı Yıldız

–  Melen Barajı’nın bu yeni güçlendirme  projesinin sorunu çözüp çözmeyeceği  ile ilgili bazı soru işaretleri var. Melen barajındaki oturmaların ve gövdede oluşan çatlakların  temel nedeni zeminin zayıf olması ve burada bir güçlendirmenin yapılmamış olmasıydı. Şimdi bu zayıf zemin güçlendirilmeden, yapılacak diğer çalışmaların olumlu sonuç vereceğini düşünmüyorum. Hatta dahası var ;  önce zeminin güçlendirme için bu enjeksiyonu kabul edip etmeyeceği  de incelenmeli. Sonra mevcut baraja  destek olarak inşa edilecek yeni gövde dolgusunun  zemini  eğik enjeksiyonlar yapılarak  güçlendirilmeli. Destekleme dolgusunun inşaatına bu zemin güçlendirmesi yapıldıktan sonra başlanması daha uygun olur. Su Politikaları Derneği olarak elde ettiğimiz bilgilerle konunun uzmanlarıyla yaptığımız değerlendirmeden bu sonuç çıkıyor. Ancak yeni yapılacak proje DSİ’nin denetiminden geçmiş olduğu için fazla bir yorum yapmak istemem.  Yine de  yeni  baraj gövdesi altındaki mevcut zeminin enjeksiyonla  konsolidasyonu sağlanmadan yapılacak işlerden  endişe ettiğimizi belirtmek isterim.