Su Politikaları Derneği

1 Şubat 2023

1. HAVZA ÖLÇEĞİNDE KURUMSAL KAPASİTE EKSİKLİĞİ
2. SULAMA BİRLİKLERİ VE SULAMA KOOPERATİFLERİNİN KURUMSAL KAPASİTE YETERSİZLİKLERİ ,ZİRAAT ODALARININ  VERİMSİZLİĞİ
3. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİLERİ VE TARIMSAL KURAKLIK İÇİN BİR FONUN YARATILMAMIŞ OLMASI  
4. TARIMSAL KURAKLIK SİGORTASI İÇİN ETKİLİ  BİR MODEL İHTİYACI
5. ETKİN BİR TARIMSAL KURAKLIK YÖNETİMİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR  SULAMA YÖNETİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN YETERİNCE  ANLAŞILAMAMIŞ OLMASI

Çok boyutlu ve sistematik bir yapısal dönüşümü gerektiren iklim değişikliğiyle mücadele yalnızca ekolojik-çevresel boyuta indirgenebilecek bir konu değildir. Temelinde düşük karbon ekonomisine geçişi hedefleyen ve ülkelerin ekonomik, politik ve stratejik olarak yeniden yapılanmasını gerektiren bir mücadeledir.

Kuraklık da iklim değişikliğinin en etkili afetlerinden biri olarak ortaya çıkmaktadır.

Kuraklık, önemli ekonomik, sosyal ve çevresel etkileri olan doğal bir olaydır. Kuraklık başlangıç ve bitiminin belirlenmesinin güçlüğü nedeniyle diğer doğal afetlerden farklıdır. Yavaş yavaş kuvvetini artırır ve olay sona erdikten yıllar sonra bile etkisini devam ettirebilir. Kuraklığın etkileri genellikle ilk olarak içme ve kullanma suyu temininde ortaya çıkar. Bu etkiler daha sonra tarımda görülür ve yavaş yavaş diğer suya bağımlı sektörlere de yayılır.

Kuraklıkla mücadelede sürdürülebilir tarımsal su kullanımının planlaması, kamuoyunun bilinç düzeyinin artırılması, tüm paydaşların sürece dahil edilmesi önemlidir.Bunun yanısıra ;

Havza esaslı sürdürülebilir kuraklık yönetimi için sonuç odaklı ve somut hedeflerle desteklenmiş bir politika belirlenmesi,

Hedeflerin sorumlu kuruluşlarla birlikte tanımlanması,

Kuraklıkla ilgili halkın bilgilendirilmesi, kamu kesimi, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ile bilimsel kurumların koordineli ve katılımcı bir yaklaşımla hareket etmesinin teşviki ve desteklenmesi

İl Kuraklık Eylem Planları’nın Havza ölçeğinde uygulanabilmesi için gerekli koordinasyonun sağlanması  gerekir.

SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR KURAKLIK YÖNETİMİ İÇİN TEMEL HUSUSLAR

· Sürdürülebilir bir kuraklık yönetimi için, havza ölçeğinde yapılacak çoklu tedbirleri içeren çalışmaların bir plan ve program çerçevesinde entegre bir yaklaşımla ele alınması,

· Kuraklık yönetiminde kurumsal sorumluluklar ve düzenlemeler dâhilinde sorumlu kuruluşların kuraklık öncesi, esnası ve sonrasında koordineli bir şekilde birlikte çalışmasıdır.

BAZI TEDBİRLER

Kuraklık Öncesi Yapılması Gereken Çalışmalar

• Kuraklık yönetimini sağlamak maksadıyla kurumsal ve teknik kapasiteye yönelik temel
• ihtiyaçların belirlenmesi,
• Havza ölçeğinde kuraklık yönetiminin yapılanmasını düzenleyen yasal mevzuatın

hazırlanması ve geliştirilmesi,

• Tarımsal ürün verimi sigorta sisteminin hazırlanması ve geliştirilmesi,
• Kuraklık yönetiminin her aşamasında görev alan ilgili personelin ve halkın eğitimi,

bilgilendirilmesi ve halkın katılımının sağlanması,

• Havzaya uygun bitki deseni seçiminin sağlanması,
• Konvansiyonel yöntemlerle arıtılmış atıksuların ileri arıtım sistemlerinden geçirilerek

sulama maksatlı kullanılmasının yaygınlaştırılması ve arıtma tesislerinin modernizasyonu,

Kuraklık Esnasında Yapılması Gereken Çalışmalar

• Kuraklık seyrinin tahmini ve uyarıların yapılması,
• Kurum ve kuruluşlar tarafından hazırlanan Kuraklık Acil Eylem Planlarının etkili bir şekilde uygulanması için uygulayıcıların ve halkın bilgilendirmesi ve  koordinasyonunun  sağlanması

Kuraklık Sonrasında Yapılması Gereken Çalışmalar

• Kuraklığın sektörler üzerindeki zararının tespiti,
• Kuraklıktan etkilenen sektörlere etkilerin boyutları dikkate alınarak gerekli desteklerin

sağlanması,

• Kuraklık yönetiminin her aşamasında görev alan ilgili personelin ve halkın eğitimi,

bilgilendirilmesi ve halkın katılımının sağlanması,

Türkiye Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı” Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Koordinatörlüğü’nde, başta MGM olmak üzere ilgili resmi ve sivil kurum ve kuruluş uzmanlarından oluşan kurul komisyonlar tarafından, her ay düzenli olarak takip edilmektedir.Bunun yanısıra Tarımsal kuraklık il kriz merkezleri de çalışmalarını sürdürmektedir. Ancak bu faaliyetlerin il ölçeğinden havza ölçeğine genişletilmesi gereklidir.

Kuraklık yönetiminde en temel problemimiz,  yasal ve kurumsal kapasitelerin geliştirilmesi, havza ölçeğinde kurumlararası koordinasyonun ve işbirliğinin sağlanması olarak ortaya çıkmasıdır.

KURAKLIK VE SU YÖNETİMİ  konusunda öncelikle YASAL DÜZENLEME  ve KURUMSAL KAPASİTE YARATMA VE GELİŞTİRME ile ilgili adımların atılması gereklidir. Çünkü ulusal ölçekte belirlenen politika, strateji ve eylem planlarının yerelde(havza ölçeğinde)ki uygulama süreçlerine nasıl aktarılacağı ve merkez yerel eşgüdümünün hangi fiziki,idari,finansal ve katılımcı mekanizmalarla etkin bir şekilde sağlanabileceği henüz netleşmiş değildir.