RAPORLAR
RAND Corporation, “YENİ FİLİSTİN İÇİN MEKANSAL VİZYON” RAPORU Hazırladı.
9 Nisan 2025
ABD’de kendisini araştırma ve analiz yoluyla politika ve karar alma süreçlerini iyileştirmeye yardımcı olan kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak tanımlayan RAND COOPERATION “Filistin İçin Mekansal Bir Vizyon, Şimdi Başlayabilecek Uzun Vadeli Bir Plan” başlıklı bir rapor hazırladı. Raporda Çevre ve Su Sorunlarının da çözümüne yönelik kapsamlı öneriler var
RAND Corporation, görevlerini “politika yapıcıların mevcut en iyi bilgilere dayanan kararlar almalarına yardımcı olmak” olarak tanımlamaktadır.
Raporu hazırlayan bu “düşünce” kuruluşunun gelir kaynaklarına bakıldığında gelirlerinin % 85‘lik kısmının devlet kuruluşları (ABD Savunma, Sağlık, İç Güvenlik Bakanlığı, Kara Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri, Eyalet ve Hükümet Kuruluşları) tarafından sağlandığı görülmekte olup buna göre raporların esas hazırlanma gerekçesinin bu kurumların talebine istinaden olduğu anlaşılmaktadır
Shelly Culbertson, C. Ross Anthony, Kobi Ruthenberg, Robert Lane, Shireen Shelleh tarafından hazırlanan raporda Batı Şeria ve Gazze’de mekansal planlama, altyapı ve kaynak yönetimi ele alınarak yeni Filistin’de günlük yaşamın nasıl iyileştirebileceğine dair bir vizyon sunulduğu ileri sürülmektedir.
Raporda sözü edilen bu Vizyon, altı sektörü (yönetim, çevre, şehirler, ulaşım, enerji ve su), yaklaşık 200 projeyi ve altı bölgedeki planları (Nablus, Eriha, El Halil, Gazze Şehri, Kuzey Ürdün Vadisi ve Doğu Kudüs) kapsamaktadır.
Rapordaki Temel Bulgular
Batı Şeria ve Gazze için geliştirilen mekansal vizyon, altı sektörde yapılacak çalışmalardan oluşmakta ve aşağıdaki konuları kapsamaktadır
- Yönetim, altyapı planlaması üzerinde karar alma yetkisini kapsar. Yargı yetkisi, idari denetim, güvenlik, sınırlar ve arazi mülkiyeti hususlarını içerir.
- Çevre, temiz su ve araziye odaklanır. Çevresel olarak sağlam havza yönetimi ve katı atık yönetiminin yanı sıra moloz ve patlamamış mühimmatın azaltılmasını içerir.
- Şehirler, şehirlerin beklenen nüfus artışını absorbe etme kapasitesini ve ekonomik altyapı ve medeni kurumların sağlığını içerir.
- Ulaşım, ağır ve hafif raylı sistem, iyileştirilmiş yollar, bir havaalanı ve deniz limanlarını içerir. Filistin içinde bağlantı kolaylığı ve seyahat ve ticaret için diğer ülkelerle bağlantı kolaylığı içerir.
- Su, sürdürülebilir su kaynakları, atık su altyapısı ve temini yöntemlerini içerir.
- Enerji, enerji kaynaklarını, dağıtımı ve finansal sürdürülebilirliği içerir.
Raporda Yeni Filistin için hem kısa vadede başlayabileceğine inanılan projeler hem de daha uzun vadeli, daha iddialı projelerin yer aldığı ileri sürülmektedir.
Uzmanlar RAND Corperation tarafından hazırlanan raporun, Filistini İsrail ile birlikte yeniden dizayn etmeye karar veren Trump Yönetiminin yol haritası olarak ele alınabileceğini ileri sürmektedir.
Bu rapora ilişkin ön değerlendirmelerimiz aşağıda sunulmuştur.
Filistin Gazze Şeridi başta olmak üzere Batı Şeria’da uzun zamandır temel insan hakkı olan gıda ve suya ulaşılmasına yönelik çok büyük sorunlar yaşanmıştır. Bu nedenle çocuklar da dahil olmak üzere çok sayıda Filistinli yaşamını kaybetmiştir.
Emperyalist güçlerin bugüne kadar Filistin’de kıtlık seviyesine varan su sorununun çözümüne yönelik gerekli çabaları göstermeyişi ancak RAND Corperation’un raporunda su sorununun da çözülmesine yönelik önerilere de yer verilmesi dikkat çekmektedir. Burada Filisitin’ deki açlık ve susuzluk sorununun çözümünün sadece uluslararası güçlerin istediği politikalar uygulandığında gerçekleşebileceği anlaşılmaktadır. Bu durum kabul edilemez olup temel insan haklarına aykırıdır. Bu temel haklara ulaşmanın bile Emperyalist Güçlerin izin verdiği ölçüde gerçekleşebileceği açıkça görülmektedir. Dünya kamuoyunun bugüne kadar yeterli düzeyde ilgi göstermediği bu temel sorunlar çözülememiştir. Bu tür sorunların Filistinlilerin kendi vatanlarında yaşama hakkı da dikkate alınarak çözülmesi öncelikli bir haktır.
