Su Bedellerinin Tespitinde Tam Maliyet ( Full Cost Pricing ) Esası

“Su bedellerinin tespitinde tam maliyet esası” ifadesi, suyun kullanıcıya sunulmasında oluşan tüm maliyetlerin dikkate alındığı bir fiyatlandırma yaklaşımını ifade eder. Bu sistemde sadece suyun çıkarılması değil, çevresel etkiler ve alternatif kullanım olanakları da dikkate alınır.

Tam Maliyet Esası (Full Cost Pricing) Nedir?

Tam maliyet esası, su hizmetlerinin bedelinin belirlenmesinde yalnızca doğrudan maliyetleri değil, aynı zamanda çevresel ve toplumsal maliyetleri de kapsayan kapsamlı bir yöntemdir. Genellikle üç temel unsurdan oluşur:

1. Finansal Maliyetler (Financial Costs):

• Suyun temini, arıtılması, dağıtımı, atık suyun toplanması ve arıtılması gibi doğrudan altyapı ve işletme maliyetleridir.
• Personel, enerji, bakım-onarım, yatırım giderleri bu kapsamdadır.

2. Çevre Maliyetleri (Environmental Costs):

• Su kullanımının çevre üzerindeki olumsuz etkilerini temsil eder.
• Örneğin: Yeraltı sularının aşırı çekilmesiyle oluşan ekosistem zararları, kirlenen su kaynaklarının temizlenmesi için gereken maliyetler.

3. Kaynak ve Fırsat Maliyetleri (Resource and Opportunity Costs):

• Bir su kaynağının bir kullanım için tahsis edilmesi sonucu diğer potansiyel kullanımlardan (örneğin tarım, sanayi veya ekosistem ihtiyaçları) vazgeçilmesinin yaratacağı ekonomik kayıplardır.
• Kısıtlı su kaynaklarının en verimli alana yönlendirilmesinin sağlanması bu noktada önemlidir.

Çevre ve Fırsat Maliyeti Nedir ?

 Çevre Maliyeti Nedir?

• Doğal kaynakların kullanımı sonucu oluşan ekolojik tahribatların veya bozulmaların bedelidir.
• Örneğin: Su kirliliğinin balıkçılık veya biyolojik çeşitlilik üzerindeki olumsuz etkilerinin maddi karşılığı.

 Fırsat Maliyeti Nedir?

• Bir su kaynağının belirli bir alanda kullanılması nedeniyle, başka bir alanda (örneğin daha fazla ekonomik getiri sağlayabilecek bir sektörde) kullanılamamasından kaynaklanan potansiyel kazanç kaybıdır.
• Örnek: Sınırlı suyun sanayiye değil de bahçecilikte kullanılmasıyla kaçırılan yüksek katma değerli üretim.

 Özetle:Tam maliyet esası, kullanıcıların su tüketimiyle ilişkili tüm maliyetleri karşılamasını içeren  bir yöntemdir.