Muğla Dalaman Suyu’nun  beşte biri  Aydın Akçay Havzasına Transfer Edilecek !

Dursun Yıldız

İnş.Müh. Su Politikaları Uzmanı

Su Politikaları Derneği Başkanı

Dalaman Çayı’ndan Akçay alt havzasına 30 km lik tünelle  yılda 240 milyon m³ ‘lük   su aktarımı projesi Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğü tarafından resmen imzalandı.

27.07.2025

Aydın’da yaşanan ve gelecek yıllardaki olası kuraklık sorununa çözüm olacağı ve   tarımsal üretimine katkı sağlayacağı düşünülen  havzalararası su transferi projesi ilerliyor. Dalaman Çayı’ndan Akçay alt havzasına tünelle su aktarımı projesi için hazırlanan sözleşme DSİ 21. Bölge Müdürlüğü tarafından imzalandı ve proje aşaması resmen başladı.

Dalaman Çayı’nın yıllık 1,2 milyar metreküp akımının, 240 milyon metreküplük kısmı 30 km uzunluğunda tünel ile Kemer barajının membaına aktarılacak.

PROJE 150 GÜNDE TAMAMLANACAK

İmzalanan sözleşme kapsamında; Batı Akdeniz Havzasında yer alan Muğla Dalaman Çayı’ndan Aydın Büyük Menderes Havzasında yer alan Akçay alt havzasına sulama suyu aktarılması için Hidroloji Planlama Raporu hazırlanacak. Projenin 150 günde tamamlanması planlanıyor.

AK Parti Aydın Milletvekili ve TBMM’ KİT Komisyonu Başkanı Mustafa Savaş, proje sürecinin tamamlanmasından sonra projeyi yatırım programına alarak süratle hayata geçireceklerini dile getirdi. Savaş, “Bu tarihi projemizin şehrimize ve tarım sektörümüze hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.

 Dalaman Çayı’ndan Akçay alt havzasına tünel aracılığıyla su taşınmasını öngören projede, hazırlık sözleşmesi DSİ 21. Bölge Müdürlüğü tarafından imzalandı. Konuyla ilgili açıklama yapan AK Parti Aydın Milletvekili ve TBMM KIT Komisyonu Başkanı Mustafa Savaş, projenin özellikle Söke, Bozdoğan, Yenipazar, Köşk, Koçarlı ve Efeler ilçeleri başta olmak üzere birçok bölgeye can suyu olacağını belirtti.

‘150 GÜNDE BİTECEK’

Mustafa Savaş, açıklamasında, ” Dalaman Çayı’ndan Akçay alt havzasına tünelle su aktarımı projesi için hazırlanan sözleşme DSİ 21. Bölge Müdürlüğümüzce imzalandı ve proje aşaması resmen başladı. Dalaman Çayı’nın yıllık 1,2 milyar metreküp akımının, 240 milyon metreküplük kısmı 30 km uzunluğunda tünel ile Kemer barajının membasına aktarılması projesi Aydınımızın Türkiye Yüzyılı projesidir. Bu projeyle Söke, Bozdoğan, Yenipazar, Köşk, Koçarlı ve Efeler hayat bulacak” ifadelerini kullandı. Savaş, açıklamasının devamında şunları söyledi: “İmzalanan sözleşme kapsamında; Batı Akdeniz Havzasında yer alan Muğla Dalaman Çayı’ndan Aydın Büyük Menderes Havzasında yer alan Akçay alt havzasına sulama suyu aktarılması için Hidroloji Planlama Raporu hazırlanacak olup 150 günde tamamlanması planlanmaktadır. Proje sürecinin tamamlanmasından sonra projemizi yatırım programına alarak süratle hayata geçireceğiz. Bu tarihi projemizin şehrimize ve tarım sektörümüze hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum.”

Suyunu Paylaşan Bölgede Ekonomik Kayıplar  ve Sorunlar Oluşabilir

Su Politikaları Derneği (SPD) Başkanı DSİ eski yöneticisi ve su politikaları uzmanı  Dursun Yıldız  bu konuda yaptığı yaptığı açıklamada aşağıdaki hususları belirtti:

“Dalaman çayında olduğu gibi   bir havzanın suyunun beşte birinin 30 km uzunluğundaki bir tünel  yatırımı yapılarak başka bir havzaya transfer edilmesi kararı, üzerinde düşünülmesi gereken bir karardır. Transfer edilecek olan su gelecekte bu miktarın da üzerine çıkabilir. Artan iklim değişikliği etkisi veya geliştirilebilecek ilave projeler alıcı havzadaki su talebini arttırabilir. Transfer edilmesi planlanan  su ve gelecekte  su talebindeki olası artışlar,   suyu veren havzada   ekonomik ve sosyal bazı sorunlar yaratabilir.

Bu nedenle  havzalar arası  su transferinin  en olumsuz koşullara göre senaryolar oluşturulup incelenmesi gerekir. Ayrıca  havzalararası su transferi projelerinin  her iki havzada da teknik, çevresel ve sosyal koşulların orta ve uzun vadeli değerlendirmeleri yapıldıktan sonra gündeme gelmesi gerekir. Gerekli tedbirler alınmazsa, suyunu paylaşan havzada ekonomik kayıplar ve sosyal sorunlar yaşanabilir. Hazırlanacak Hidroloji Planlama Raporunda  ve konuyla ilgili hazırlanacak  diğer raporlarda bu hususların detaylı bir şekilde inceleneceğini ve kamuoyu ile paylaşılacağını umuyorum.

Bir havzanın su potansiyelinin öncelikle havzası içerisinde en verimli şekilde değerlendirilmesi esas olmalıdır. Bu değerlendirme yapılırken havza su potansiyelinin öncelikle havzanın  kendi su ihtiyacını karşılanması için kullanılması gerekir. Örneğin geçenlerde yayınlanan Batı Akdeniz Havzası Su Tahsis Planı ve Eylem Planı Raporunda  su kaynaklarının havza ve sektörel alt havza ölçeğinde paylaşımının sağlanması esası yer almaktadır. Onaylanan  bu Su Tahsisi Planında “Bodrum Alt Havzasında özellikle Fethiye,Milas ve Bodrum ilçelerinin yazlık turizmin neden olduğu yüksek içme suyu ihtiyaçları için alternatif su kaynaklarının belirlenmesi “ kararı bulunmaktadır. Planda ayrıca “Havzada ekonomik ve teknik olarak yapılabilmesi koşuluyla mevcut barajlardan içmesuyu sektörüne su temini sağlanması da önerilmektedir.

Bu nedenle  onaylanan planda bu ihtiyaçtan söz edilirken öncelikle havza içindeki İÇME SUYU PROJELERİNE öncelik verilerek su tahsisi yapılmalı daha sonra havzalararası su tahsisi değerlendirmeye alınmalıdır. Zorunlu hallerde havzalar arasında su aktarma için her iki havzada da gerekli şartlar sağlanmış olmalıdır.” dedi.

Kaynaklar

https://www.aydinkulis.com/aydinda-tarihi-su-projesi-hayata-geciyor