Müsilaj, denizlerde mikroorganizmaların aşırı çoğalmasıyla oluşan doğal ancak insan etkisiyle tetiklenen ciddi bir çevre sorunudur. Marmara Denizi’nde 2021 yılında büyük bir çevresel krizle gündeme gelmiş, son dönemde yeniden gözlemlenmeye başlamıştır.
2. Güncel Gözlemler ve Bulgular
2025 yılı itibarıyla müsilaj, Marmara Denizi’nde yeniden gözlemlenmeye başlanmıştır. Özellikle Yalova, Tekirdağ ve İstanbul açıklarında yüzeyde ve su kolonunda yoğunluk artmaktadır.
Yüzeyde ve 5-25 metre derinlik aralığında müsilaj yoğunluğu artmıştır.
Prof. Dr. Cem Gazioğlu, müsilaj oluşum sıklığının arttığını vurgulamıştır.
Çevre Bakanlığı denetimlerini artırmış, birçok kuruluşa ceza uygulanmıştır.
3. Sayısal Veriler ve İstatistikler
Veri
Açıklama
5-25 metre
Müsilajın su kolonundaki yoğunluk aralığı
8 milyon ton/gün
İstanbul’dan denize boşaltılan atık su miktarı
56.000
Son 2 yılda yapılan gemi denetimi sayısı
149
Deniz kirliliğine sebep olan gemi sayısı
1.063.000.000 TL
Gemilere uygulanan toplam ceza
3.340.688 TL
Bursa’daki bir tesise kesilen ceza
4. Uluslararası Başarılı Uygulamalar
Ülke
Uygulama
İtalya
İleri arıtma, gübre kontrolü, yüzey temizliği
Çin
Nehir filtreleme, uzaktan algılama, denetim
Avustralya
Organik tarım, doğal bariyerler, koruma alanları
ABD
Fosfat sınırı, erken uyarı, drenaj taşıma
5. Türkiye İçin Stratejik Öneriler
Uygulama Alanı
Öneri
Atık Su Yönetimi
İleri arıtma tesisleri kurulmalı
Tarım
Organik gübre teşvik edilmeli
Erken Uyarı
Uydular ve sensörlerle izleme yapılmalı
Temizlik
Deniz süpürgeleri kullanılmalı
Halk Bilinci
Kampanyalar ve eğitimlerle farkındalık artırılmalı
Yasal Düzenleme
Kıyısal alanlar koruma altına alınmalı
6. Sonuç
Marmara Denizi’ndeki müsilaj sorunu, yalnızca çevresel değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik bir meseledir. Ulusal ve uluslararası örneklerden yararlanılarak kalıcı ve sürdürülebilir çözümler geliştirilmelidir.
7. Kaynakça
1. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı – Marmara Denizi Eylem Planı (csb.gov.tr)
2. Su Politikaları Derneği – Müsilaj Görülme Sıklığı Raporu (supolitikalaridernegi.org)
3. Hürriyet – 4 Yıl Sonra Yeniden Müsilaj Görüldü (hurriyet.com.tr)
4. Kocaeli Gündem – Marmara Denizi’nde Müsilaj Gözlemi (kocaeligundem.com)
5. İstanbul Teknik Üniversitesi – Marmara Denizi Müsilaj İzleme Projeleri
6. Çevre Mühendisleri Odası – Marmara İçin Müsilaj Uyarısı (cevremuhendisligi.org)
7. ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Haberleri (ced.csb.gov.tr)
8. YouTube – A Haber Marmara’da Müsilaj Yeniden Ortaya Çıktı Videosu (youtube.com)