Bodrum’da Su Kıtlığı ve Önlemler

Yazan: DR. EŞREF ATABEY
Jeoloji Yüksek Mühendisi / Tıbbi Jeoloji Uzmanı

Bodrum ve Milas çevresindeki jeolojik formasyonların akifer için elverişli olmayışı ve dolayısıyla yer üstü ve yer altı suyu rezervlerinin kıt oluşu, iklimsel değişimler, kuraklık, suyun kirlenmesi, madencilik, ormansızlaştırma, erozyon, buharlaşma, aşırı yer altı suyu pompalanması, tarımsal sulama, endüstriyel kullanım gibi nedenler göz önüne alındığında Bodrum ilçesinde su kıtlığı vardır. Bodrum nüfusu 2025 yılı ADNKS göre 203.035 kişidir.
Yöredeki su kaynaklarıyla mevcut nüfusa su temininde zorluklar yaşanıyorken, nüfusun kış aylarında yaklaşık 400 bin kişiyle 2 katına, yaz aylarında ise 1 milyonun üzeri kişiyle 5 katına çıkıyor olması nedeniyle Bodrum’da su krizi yaşanmaktadır.
Ayrıca, genel bütçe vergi gelirlerinden verilen payın nüfusa göre veriliyor olması su sorununu çözümünü güçleştirmektedir.

Bodrum, Batı Akdeniz Havzasının bir bölümü olan Bodrum-Milas Alt Havzası içinde kalmaktadır. Bu havza, jeolojik yapısı dolayısıyla Muğla ilinin diğer su havzalarına göre su rezervleri bakımından en kıt havzasıdır.
Bodrum’da nüfusun kontrol altına alınmaması halinde yıllık su ihtiyaçları;
2025 yılında 32,64 milyon m3/yıl
2040 yılında 52,33 milyon m3/yıl
2050 yılında 70,11 milyon m3/yıl
2100 yılında 312,23 milyon m3/yıl olarak hesaplanmaktadır.
Bodrum’a Milas’taki Çamköy kuyularından yılda 5 milyon m3, Mumcular Barajı’ndan yılda 5 milyon m3, Geyik Barajı’ndan yılda 5 milyon m3, Bodrum Yarımadası’nın çeşitli yerlerinden yılda 5 milyon m3, Bodrum civarından ise yılda 2 milyon m3 olmak üzere toplam 22 milyon m3 su alınması planlanmıştır. Bölgenin nüfus projeksiyonları (yerli ve turist nüfusa göre) 2100 yılına kadar yapılmış ve içme-kullanma suyu ihtiyacı bu nüfusa göre belirlenmiştir.

Bodrum’a içme-kullanma suyu temini için;
İhtiyaç suyunun Bodrum dışından taşınması,
Suların boru hatları, kapalı mecra kanalları, kemerler gibi çeşitli vasıtalarla taşınması,
Suyun Seyhan ve Ceyhan Nehirleri ya da Manavgat Çayı gibi kaynaklardan deniz tankerleri, gemilerle taşınması,
Herhangi bir bölgeden karayolu ya da demiryolu araçlarıyla taşınması,
Deniz yoluyla balonlarla su taşınması,
Deniz suyunun arıtılması,
Ekinambarı kaynağı gibi acı suların arıtılması,
Atık suların yeniden kullanımı düşünülebilir.

Ancak, bu alternatiflerin tamamı ekonomik değildir. Bodrum-Milas yöresindeki derelerin beslenme havzalarının dar oluşu, fiziksel olarak baraj gerisinde tutulan su kütlesinin azlığı, yağış azlığı ve buharlaşmanın fazla oluşu nedenleriyle barajlardan; jeolojik yapısı dolayısıyla su tutan akiferlerin yeterli olmayışı nedenleriyle uzun vadede ihtiyacı karşılayacak su temin etmenin olanaklı olmadığı görülmektedir. Bu durumda, uzun vadede devamlı bir kaynağa ihtiyaç bulunmaktadır.
Dalaman Çayı’ından beslenen Dalaman-Ortaca-Dalyan yöresinin su ayak izi ve su bütçesi hesaplamaları yapılarak, içme-kullanma, tarımsal ve sanayi su ihtiyacı, çevresel, ekolojik şartlar, buharlaşma, iklimsel koşullar, yağış durumu, Dalaman Çayı Su Havzasının durumu göz önünde bulundurularak yapılacak fizibilite çalışmalarından sonra, Bodrum su ihtiyacı için en uygun kaynak olarak, yıllık 1.442 milyon m3 su potansiyeli olan Dalaman Çayı’ndan yararlanılabilir.

Makalenin tümü için lütfen tıklayınız