AB’de kentsel atık su arıtımı maliyetini kim ödemeli tartışması sürüyor.

Büyük İlaç Şirketleri kentsel atık su arıtımının maliyetinin %80’ini ödemeyle karşı karşıya

Amandine Hess

27/03/2025

İlaç ve kozmetik endüstrileri, kentsel atık su arıtımının en az %80’ini finanse etmelerini gerektiren bir direktife itiraz etmek için AB mahkemesine gitti. İlaç ve kozmetik endüstrilerindeki firmalar , Kentsel Atık Su Arıtımı Direktifine karşı Avrupa Birliği Adalet Divanı’na dava açtı

1 Ocak 2025’te yürürlüğe giren Avrupa Direktifi, ilaç ve kozmetik üreticilerinin, kirletici öder ilkesine uygun olarak, kentsel atık sulardan mikro kirleticileri ortadan kaldırmak için arıtımın en az %80’ini finanse etmesini gerektiriyor.

Water Europe Başkanı Hans Goossens, Euronews’e yaptığı açıklamada, “Atık su arıtma tesislerinin atık sularından çıkan mikro kirleticilerin %90’ından fazlası ilaç ve kozmetik ürünlerinden geliyor” dedi. Ona göre, bu nedenle “bu atıkların ortadan kaldırılmasının maliyetinin %80’inin bu maliyetleri üretenler tarafından karşılanması” “adil”dir. “Kirleten öder ilkesi Avrupa çevre politikasının temel taşıdır” diye ekliyor.

Yük paylaşımı çağrısı

İlaç ve kozmetik sektörleri ise yükün daha eşit bir şekilde paylaşılması gerektiğine inanıyor.

Avrupa İlaç Endüstrisi Dernekleri Federasyonu (EFPIA) Genel Müdürü Nathalie Moll, Euronews’e “Hepimiz ürettiğimiz kirliliğin adil payını ödemekten yanayız, ancak bunun adil bir pay olması gerekiyor” dedi.

“Avrupa Komisyonu’ndan ve kararın dayandığı metodolojiden veri alamadığımız için, farklı kirleticilerin kim olduğunu anlamaya çalışıyoruz ve bu önemli direktifin doğru ilkeler üzerine kurulmasını ve tüm aktörlerin sadece adil paylarını ödemek için değil, aynı zamanda gelecekte daha sürdürülebilir ürünler üretmeleri için teşvik edilmelerini sağlamak için de dahil olmasını sağlamaya çalışıyoruz” diye ekliyor. EFPIA müdürü ayrıca Avrupa Komisyonu’nun metodolojisine ve verilerine erişemediğini ifade ediyor.

İlaçlar için astronomik fiyat artışları mı?

Komisyon, atık su arıtma tesislerinde ek arıtma maliyetinin yılda 1,2 milyar avro olduğunu tahmin ediyor. Bazıları bunun ilaç sektörünün cirosuyla karşılaştırıldığında devede kulak olduğunu iddia etse de, Avrupa İlaçları bu direktifin “orantısız” olduğunu ve ilaçların erişilebilirliğini ve karşılanabilirliğini tehlikeye attığını düşünüyor.

Avrupa İlaçları Genel Müdürü Adrian van den Hoven Euronews’e.”Dolayısıyla, Avrupa’da yasal olarak ilaç fiyatlarını artıramayacağımız için, bu ilaçların hastalar için bulunamamasına ve bir kıtlık tsunamisi yaratılmasına neden olacak,” diyor Örneğin, diyabet ilacı metforminin maliyetinin %900, antibiyotik amoksisilinin maliyetinin ise %350 artabileceğini iddia ediyor.

Toplamda, Accord Healthcare France, Dermapharm, EFPIA, Adamed Pharma, Hexal ve Cosmetics Europe dahil olmak üzere ilaç ve kozmetik sektöründeki oyuncular, Avrupa Birliği Adalet Divanı’na 16 dava getirdi. Polonya da konuyu AB Adalet Divanı’na taşıdı.

Komisyonun yanıtı

Komisyon bu konuda Euronews’e  etki değerlendirmesinde  ilaç endüstrisinin  artmakta olan  üretici sorumluluğunun  potansiyel etkilerinin dikkatlice ele alındığını açıkladı. Komisyon sözcüsü, “ilaç ürünlerinin fiyatları” ve “endüstrinin kar marjlarındaki azalma üzerindeki etkilerin marjinal olması gerektiğini” söyledi.

“Hazırlanan Direktifin üye devletlere ücretleri hesaplama ve bunların orantılı olmasını ve ilaçların erişilebilirliğini ve karşılanabilirliğini etkilememesini sağlama konusunda önemli bir esneklik sağladığını” ekledi.

Kaynak: https://www.euronews.com/my-europe/2025/03/27/big-pharma-versus-the-eu-who-should-pay-for-urban-wastewater-treatment