ABD’de  İçme Suyundaki Mikroplastiklerin Ülke Genelinde İzlenmesi İçin Eyaletler Biraraya Geldi.

26 Kasım 2025

ABD New Jersey Valisi Phil Murphy, bugün yedi eyaletten oluşan bir koalisyonun, içme suyu kaynaklarındaki kirliliğin daha iyi anlaşılması amacıyla, ülke genelinde içme suyu kaynaklarının mikroplastikler açısından izlenmesini talep eden bir dilekçeyi ABD Çevre Koruma Ajansı’na (EPA)  sunulması için imzalamasına öncülük etti.

Vali Murphy’nin hazırladığı dilekçe  Delaware Valisi Matt Meyer, Illinois Valisi J.B. Pritzker, Maryland Valisi Wes Moore, Wisconsin Valisi Tony Evers, Michigan Valisi Gretchen Whitmer ve Connecticut Valisi Ned Lamont  tarafından da imzalanmıştır.

Emniyet Müdürü Lee Zeldin’e sunulan dilekçede, EPA’nın 2027’de yürürlüğe girecek Düzensiz Kirletici İzleme Kuralı 6’nın (UCMR-6) yenilenerek  mikroplastikleri de içermesi talep edilmiştir. UCMR’ye  mikroplastiklerin dahil edilmesi, mikroplastikler için  bir içme suyu standardının gerekli olup olmadığını belirlemede atılan ilk önemli adım olacaktır.

Vali Murphy, “New Jersey, hepimizi etkileyen yeni bir halk sağlığı ve çevre sorununda altı eyalete öncülük etmekten gurur duyuyoruz,İçme suyumuzdaki mikroplastik kirliliğinin potansiyelini daha iyi anlamayı hak ediyoruz. New Jersey Çevre Koruma Bakanlığı ve Hukuk ve Kamu Güvenliği Bakanlığı’na bağlı Hukuk Bölümü çevre ekibinin, New Jersey’nin bu çok eyaletli çabaya öncülük etmesine yardımcı olmak için gösterdikleri iş birliğine minnettarız.” açıklamasını yapmıştır.

New Jersey Çevre Koruma Komiseri Shawn M. LaTourette, “Mikroplastiklerden kaynaklanan kirlilik ülke genelinde ve dünya genelinde yaygın ve özellikle çocuklar için olası halk sağlığı sonuçları yaratabileceğine dair endişelerimiz artıyor, Ülkenin içme suyu kaynaklarından mikroplastik izleme verilerinin toplanması, tüm Amerikalıların sağlığını daha iyi koruyacak stratejiler ve standartlar geliştirmede kritik bir ilk adımdır.” diyerek konunun konunun önemini ortaya koymuştur.

Gıda ve Su İzleme Örgütü İcra Direktörü Wenonah Hauter. ise “Bu, içme suyumuzdaki mikroplastikler hakkında ihtiyaç duyduğumuz kritik bilgileri toplama yolunda atılmış çok önemli bir adım, Vali Murphy’ye bu dilekçedeki liderliği için teşekkür ediyor ve imza atan diğer Valileri takdir ediyoruz. Şimdi EPA’yı bu dilekçeyi onaylamaya çağırıyoruz. İnsanların içme sularındaki mikroplastik kirliliği hakkında bilgi sahibi olma hakkı vardır.” Açıklamasını yapmıştır.

Sudaki mikroplastikler nelerdir?

Yüzey sularında, okyanuslarda ve hatta çeşitli organizmalarda bulunan, 5 mm’den küçük plastik parçacıklara mikroplastik (MP) diyoruz. Şu anda yılda yaklaşık 245 milyon ton mikroplastik olduğu tahmin edilmektedir. Mikroplastikler, su kütlelerine çoğunlukla su arıtma tesislerinin atık suları (PTAR) ve kentsel alanlardaki, düzenli depolama sahalarındaki ve endüstriyel alanlardaki dökülmeler yoluyla ulaşmaktadır.

Bu kadar küçük boyut ve yüzdürme kabiliyetine sahip oldukları için bu mikroplastikler sudan uzaklaştırılmaz ve nehirlere, derelere, lagünlere, göllere ve okyanuslara salınır. Bu küçük plastiklerin bir başka olası kaynağı da plastik reçine peletlerinin taşınması sırasında okyanuslara kazara dökülen atıklardır.

Çevre kirliliğine ek olarak, bu mikroplastikler plastik kapların bozulması veya şişeleme işlemi sırasında şişelenmiş suya karışabilir. Plastik kirliliği konusunda uzmanlaşmış birkaç İspanyol araştırmacıdan oluşan Network Enviroplanet araştırmacıları, Scientific Reports dergisinde (Gálvez-Blanca 2024 ) şişelenmiş sulardaki mikroplastik varlığını analiz eden bir çalışma yayınladı. Bu çalışmada, pazarın %40’ını oluşturan beş ana şişelenmiş su markasının şişeleri analiz edildi. Her marka için, 1,5 litrelik plastik şişelerde (PET) toplam 45 litre su işlendi.

Çevredeki Mikroplastikler

Mikroplastikler, genel yaygınlıklarının şüpheli olması ve çevrede birikip kalıcı olma özellikleri nedeniyle endişelere yol açmaktadır. Mikroplastikler  genellikle, başlangıçta plastik ürünün bir parçası olan veya çevredeki ortamdan emilen, polimerler ve çeşitli kimyasal katkı maddelerinden oluşan, çapı 5 milimetreden küçük küçük parçacıklar olarak tanımlanırlar.

Mikroplastikler, çeşitli noktasal ve  yayılı kaynaklar aracılığıyla çevreye girerler. Noktasal kaynaklar arasında, endüstriyel proseslerden ve atık su arıtma tesislerinden doğrudan yapılan deşarjlar bulunur. Bu tesislerde, mevcut filtrasyon sistemlerinin bu küçük parçacıkları gidermedeki yetersizlik nedeniyle mikroplastikler su sistemlerine girebilir.

Noktasal olmayan kaynaklar daha dağınıktır ve kentsel alanlardan, tarım arazilerinden ve yollardan gelen akıntıları içerir ve lastik aşınması ve sentetik elyaflardan kaynaklanan mikroplastik parçacıklarının su kütlelerine karışmasına neden olurlar.

Mikroplastiklerin birincil kaynakları kozmetiklerdeki mikroboncuklar ve plastik ürünlerin üretiminde kullanılan plastik peletlerdir. Mikroplastikler ayrıca tekstil ve lastik gibi daha büyük plastik ürünlerin kullanımı sırasında veya aşınması ve parçalanması sonucu çevreye karışır.

Diğer kaynaklar arasında tarımda kullanılan boyalar, plastik kaplı gübreler ve malç filmleri, gıda ambalajlarındaki plastik film, ayakkabılardaki kauçuk, balık ağlarındaki naylon iplik ve sentetik elyaftan yapılmış giysiler, gıda kapları ve ambalaj malzemelerinden polistiren ve plastik şişeler ve gıda ambalajlarından polipropilen bulunur.

Bu mikroplastik parçacıklar, okyanus, nehirler, göller ve akarsulardaki su akıntıları tarafından taşınır ve burada suda  askıda kalabilir, tortularda birikebilir veya kıyıya sürüklenebilir. Ayrıca, atmosferik taşıma mikroplastikleri yaygın olarak dağıtır. Mikroplastik döküntüsünün Arktik ve Everest Dağı gibi uzak ve bakir bölgeleri bile etkilediği bilinmektedir.

Mikroplastiklerin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Şişelenmiş sudaki mikroplastikler insan sağlığı açısından çeşitli endişelere yol açabilir. İnsanlar üzerindeki doğrudan etkileri üzerine çalışmalar henüz sınırlı olsa da, bu parçacıkların sürekli tüketilmesi biyolojik sonuçlara yol açabilir( Kyle Muller 2024)  . MP’ler, ağır metaller veya kimyasal maddeler gibi çevrede bulunan toksik kirleticileri emebilir ve tüketildikten sonra organizmaya salınabilirler. İnsanlarda biyolojik birikimi hakkında kesin bir kanıt bulunmamakla birlikte, diğer organizmalarda olduğu gibi uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabileceğinden endişe edilmektedir

Mikroplastiklerin insan sağlığına yönelik potansiyel riskleri şu anda kapsamlı araştırmaların konusudur. Fiziksel olarak boyutları ve şekilleri hücresel ve doku hasarına yol açabilirken, kimyasal olarak tehlikeli katkı maddeleri taşıyabilirler.

Bu parçacıklara çeşitli toksik kimyasallar yapışarak su, kara ve atmosfer ortamlarında bulunmaları nedeniyle insan ve çevre sağlığı için önemli bir risk oluşturabilirler. Örneğin, bisfenol A (BPA), ftalatlar, PFAS, PCB’ler, vinil klorür, stiren, pestisitler ve ağır metaller gibi zararlı maddeleri biriktirebilir ve taşıyabilirler. Bu toksik maddelerin bazıları üretim sürecinde eklenirken, diğerleri mikroplastikler bozundukça emilmektedir.

Kaynakça

Gálvez-Blanca, V., Edo, C., González -pleiter, M. et al. Microplastics and Non-Natural Cellululosic Particles in Spanish Bottled Drinking Water. SCI REP 14, 11089 (2024). Available at: https://doi.org/10.1038/s41598-024-62075-2

Kyle Muller 2024  “Microplastics in bottled water: what are, types and how to eliminate them” 7 March 2025 https://evidencenetwork.ca/microplastics-in-bottled-water-what-are-types-and-how-to-eliminate-them/

NJ Department of Environmental Protection Science Advisory Board: https://dep.nj.gov/wp-content/uploads/sab/sab-microplastics-nanoplastics.pdf

National Oceanic and Atmospheric Administration: What are microplastics? https://oceanservice.noaa.gov/facts/microplastics.html

U.S. Environmental Protection Agency: https://www.epa.gov/water-research/microplastics-research

World Economic Forum: Microplastics everywhere: Are we facing a new health crisis? https://www.weforum.org/stories/2025/02/how-microplastics-get-into-the-food-chain/

Harvard Medicine: https://magazine.hms.harvard.edu/articles/microplastics-everywhere

Source: State of New Jersey  Free Water Online Newsletter : https://www.wateronline.com/doc/governor-murphy-leads-multi-state-petition-to-request-nationwide-monitoring-of-microplastics-in-drinking-water-