Nehirlerin de yasal hakları olmalı !

Nehirler doğal sistemin su temini şebekeleri gibi çalışmaktadır. Nehirler, doğal göllere, suni rezervuarlara ,yeraltısularına  ve deniz kıyılarına  su taşıyarak doğal su çevriminde önemli bir rol üstlenmektedir. Ancak bu nehirlerin  temiz kalması ve serbestçe akması için biraz insan yardımına ihtiyacı bulunmaktadır. Bu kapsamda nehirlerde kirlilik yaratan faaliyetlerden uzak durulması  çöplerin temizlenmesi , atık suların arıtılarak deşarjı ve nehirlerde canlı yaşamının devamını sağlayan doğal su hakkına  saygılı olunması, aşırı su çekiminin önlenmesi gerekmektedir.

Bu durumda nehirlerin kendilerini yıkıcı insan faaliyetlerinden koruyacak bazı haklara sahip olmaları gereği ortaya çıkmaktadır. Ancak nehirlere kendilerine bu yasal hakları verildikçe yine başka bir şekilde insanların yardımına ihtiyaç duyacaklardır. Bu insanlar, nehirlerin  yasal temsilcileri olmaya yönelik sorumluluk taşıyan insanlar olacaktır.

Doğaya, bir insanınkine benzer haklar verilmesi gerektiği fikri birkaç on yıldır konuşulmaktadır. Bazı göller, ormanlar özel koruma alanlarındaki doğal kaynaklar bu haklara sahip olsa da nehirler bu konuda daha geride kalmıştır. Aslında  bu haklardan öncelikle  yararlanması gereken nehirlerdir.  İngiltere’nin Doğu Sussex bölgesindeki Ouse Nehri, Yeni Zelanda, Ekvador, Kanada ve Hindistan gibi ülkelerin çeşitli nehirleri  yapılan çalışmalar sonucunda  yerel konseyler  tarafından bu haklara kavuşturulmuştur.

Nottingham Üniversitesi’nde nehir uzmanı olan Nick Mount’a göre.”Nehirler genellikle kutsal canlı varlıklar veya hayat veren varlıklar olarak güçlü kültürel ve manevi kimliklere sahiptir. Bu varoluşsal anlayışlar yasal işlemlerin temelini oluşturmuştur”.  açıklamasını yapmıştır.

Ancak doğal çevresel hakların verilmesinin onları gerçekleştirmekle aynı şey olmadığı bilinmektedir.  Bu tür haklar boşlukta var olmuyor ve yalnızca politik, sosyo-ekonomik ve kültürel sistemlerin bu hakları desteklemeleri durumunda uygulamaya geçebiliyor. Bu nedenle Nehirlerin yasal hakları olsa  da doğa koruma sorumluluğu olan insanlara ihtiyacı olacaktır.