SPD ‘nin Araştırma Dizisi’nin  beşinci raporu yayınlandı:  Türkiye’de Nehir Havza Yönetiminin Yeni Kurumsal Yapısı 

SPD ‘nin Araştırma Dizisi’nin  beşinci  raporu yayınlandı: 

25 Ağustos  2025

Su Politikaları Derneği’nin Araştırma Dizisi raporlarının beşincisi  de yayınlandı. SPD araştırma raporlarının ilki Su Yönetiminde Yeni Dönem Hazırlıkları, ikincisi GAP 2025 Sulama Hedefleri ve Sonuçları konularında yapılan çalışmaları kapsamaktaydı. Dizinin üçüncü raporu “Su Güvenliği Çevreden Başlar ”  başlığı ile yayınlandı. Dördüncü Raporda Bölgesel Kalkınma  konusu ele alındı. Yeni yayınlanan beşinci raporda ise Türkiye’de Nehir Havza Yönetiminin Yeni Kurumsal Yapısı  kapsamlı olarak ele alınıp inceleniyor.

Raporun rapora hakkında  bölümünde aşağıdaki açıklama yer almaktadır

RAPOR HAKKINDA

Su yönetimimiz  yasal ve kurumsal  olarak yeniden yapılanmakta olup bir geçiş dönemi yaşamaktadır. Bu geçişteki yol haritası Ulusal Su Planımız 2019-2023  ve  genel çerçeve olarak da  AB Su Çerçeve Direktifidir. Su Kanuna olan gereksinim, gerek kamu kuruluşlarınca gerekse akademik çevreler tarafından uzun yıllardır dile getirilen önemli bir husustur. Ülkemizde bu konudaki çalışmalar yaklaşık 10 yıl önce başlamıştır.  Bu süre zarfında derneğimizin de içinde yer aldığı birçok çalışma yürütülmüştür. Bu süreçte  hazırlanan plan, strateji belgeleri, şura kararları, AB ortak tutum belgesi ve hükümet programları dahil birçok belgede Su Kanunu’nun çıkarılmasına yönelik politika, strateji ya da hedef belirlenmiştir.

29 Kasım 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 1 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde yapılan değişiklik ile; ulusal su politikasına yön verecek Ulusal Su Kurulu ve su kaynaklarının havza ile il bazında katılımcı bir yaklaşımla yönetimini sağlayacak 25 Havzada Havza Su Kurulları ve 81 ilde İl Su Kurulları oluşturulmuştur.  25 Aralık 2023 tarihinde gerçekleştirilen Birinci Ulusal Su Kurulu  Toplantısında, Su Kanunu Taslağı’na ilişkin aşağıdaki karar alınmıştır: “Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluşların eş güdümü ile Su Kanunu ve Taşkın Kanunu Taslaklarına temel olacak çalışmaların yapılarak sonraki kurula sunulmasına oybirliği ile karar verilmiştir.”

11.07.2024 tarihinde gerçekleştirilen Ulusal Su Kurulu toplantısında ise  Su Kanunu’ Taslağı’na ilişkin aşağıdaki karar alınmıştır:

“Taslak Su Kanunu ile Taslak Taşkın Kanunu hazırlık çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla her iki Taslak Kanunu hazırlık çalışmaları için ayrı alt kurulların oluşturmasına oybirliği ile karar verilmiştir.” Bu karar doğrultusunda Su Yönetimi Genel Müdürlüğünce oluşturulan “Su Kanunu Alt Kurulu” yaptığı çalışmaların sonuçlarını “Su Kanunu Taslağı Hazırlığına İlişkin Rapor” da toplamıştır.

Bu gelişmeler üzerine Derneğimiz tarafından hazırlanan elinizdeki bu raporda, Su Kanunu Taslağı üzerinde SYGM Alt Kurulunda yapılan  görüşmelerde  Mevcut Su  Kanunu Taslağına eklenmesi önerilen  Nehir Havza Su Ajansları’nın yanısıra  Havza Su Kurulları ile DSİ Bölge Müdürlükleri konusundaki görüş ve önerilerimiz de belirtilmiştir.  Ulusal Su Kurulu 24 Aralık 2024 tarihinde 3. Toplantısını yapmış ve Su Kanunu Taslağı ve Taşkın Kanunu Taslağı’nın TBMM’ye sunulması için sürecin başlatılmasına karar vermiştir.

Hazırladığımız bu raporun ülkemizin havza ölçeğindeki su yönetimi  kurumsal kapasite geliştirme  çalışmalarına  faydalı olacağını umuyoruz.

Saygılarımızla-    SPD Yönetim Kurulu                                       4 Ağustos 2025

İçindekiler

Rapor Hakkında

Kısaltmalar

Şekiller

Haritalar

BÖLÜM 1

1.GİRİŞ

2.  HAVZA İLE İLGİLİ KİMİ KAVRAMLAR

3. YÖNETİM VE PLANLAMA

    3.1. Yönetim

    3.2.. Plan ve  Planlama Türleri

         3.2.1. Plan

         3.2.2. Planlama

        3.2.3. Planlama Türleri

        3.2.4   Stratejik Planlama

        3.2.5. Haavza Yönetim Planlaması

BÖLÜM 2

 4.  NEHİR HAVZA YÖNETİMİ

     4.1. Nehir Havzası Su Yönetimi

     4.2. Nehir Havza Yönetimine Geçiş

     4.3. Nehir Havza Yönetimi İçin Kuramsal Yapılanma

5. NEHİR HAVZASI YÖNETİM MODELLERİ

      5.1Nehir Havzası Kurumsal Yapılanma Modelleri

      5.2. Modellerin Sağladığı Yarar ve Sakıncalar

6.FARKLI ÜLKELERDEKİ NEHİR HAVZA YÖNETİMİ UYGULAMALARI

        6:1.İspanya’da Nehir Havza Yönetimi 

         6.2. İsveç’te Nehir Havza Yönetimi

         6.3.  Fransa’da Nehir Havza Yönetimi

         6.4.Danimarka’da  Nehir Havza Yönetimi      

         6.5.Meksika’da  Nehir Havza Yönetimi

         6.6. Vietnam’da  Dong Nai Nehir Havza Yönetimi

BÖLÜM 3

 7.TÜRKİYE’DE NEHİR HAVZA YÖNETİMİ

           7.1. Türkiye’de Ulusal Havza Yönetim Stratejisinin Amacı ve Kapsamı (UHYS 2014)

           7.2. Mevcut  Su Yönetiminde  Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü,

                7.2.1.DSİ Bölge Müdürlükleri

                7.2.2. İl Ölçeğinde İdari Yapılanma

                7.2.3. İl İdari Sınırları ve Nehir Havzaları 

           7.3.Türkiye’de Havza Planlaması ve Su Yönetimi 

           7.4. Türkiye’de Nehir Havza Planlaması

8. TÜRKİYE’DE NEHİR HAVZA YÖNETİM MODELİ ARAYIŞLARI   

8.1. MATRA Projesi (Hollanda)

            8.2.İngiltere-Galler Modeli

            8.3.Havza Su Yönetimi İçin  Yeni  Kurumsal Yapı Arayışı

8.3.1.Ormancılık ve Su Şurası Kararlarında Havza Yönetimi (2017)

                  8.3.2 Tarım ve Orman Şurası Kararı ( 2025)

                  8.3.3. Ulusal Su Planı 2019-2023 deki  Havza Yönetimi Önerisi

          8.4. Su Yönetiminde İl Su Kurulu, Havza Su Kurulu ve Ulusal Su Kurulu

          8.5.Su Ajansları Önerisi

9. DSİ’NİN HAVZA  ÖRGÜTLENMESİ VE YENİ SU KANUNU TASLAĞI

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME………………………………………………….…

Ekler

Kaynakça………………………………………………………………………….