Derne’deki yıkım can ve mal kaybını artırdı

Çarşamba 13 Eylül 2023 14:45

Güney Derne’deki barajların uydu görüntüsü 7 Eylül 2023 / Fotoğraf: Reuters

Libya’daki 16 baraj, ülkenin 2011’den bu yana yaşadığı eşi görülmemiş siyasi krizin yanı sıra su kıtlığı tehdidi de dahil işleri kontrol altına alabilecek ve yönetebilecek güçlü bir merkezi hükümetin olmaması nedeniyle birçok soruna tanıklık ediyor.

Doğu bölgesindeki şehirlerinin birçoğunu vuran Daniel fırtınası, başkent Trablusgarp’a bin kilometreden fazla mesafede bulunan ve dağlık yapısıyla bilinen Derne kentinin barajlarının çökmesine yol açarak büyük yıkıma neden oldu.

Ülkenin doğusunda bulunan Ulusal Ordu Sözcüsü Tümgeneral Ahmed el-Mismari, “Felaket, Derne barajların çökmesinden sonra yaşandı. Tüm kent ve sakinleri denize sürüklendi” açıklamasında bulundu.

Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki geçici birlik hükümeti Su Kaynakları Bakanlığı Barajlar Dairesi tarafından yapılan açıklamaya göre Vadi Derne ve Ebu Mansur barajlarındaki su miktarı, mevcut kapasitesinin iki katına çıktı. Bu durum kapağı açık olmasına rağmen barajın yıkılmasına yol açtı. Bakanlık, su miktarın 23,5 milyon metreküp olduğunu kaydetti. İki barajın yıkılmasından sonra yaşanan felaket ciddi can ve mal kaybına neden oldu.

Barajlar için İkaz Yapılmış

Bakanlık Facebook’taki resmi sayfası üzerinden vatandaşları uyarmış. Vadi Derne ve Ebu Mansur barajlarınaa gelen debinin saniyede 200 metreküpü aştığını ve bunun korkunç sonuçlara yol açabileceğini belirterek bölge sakinlerini acil durum beklentisiyle daha güvenli yerlere gitmeye çağırmış.

Bakanlık müsteşarı Muhammed Kuneydi, kriz dönemi boyunca koşulları takip etmek üzere bir ekip kurdu. Ayrıca Trablus’ta Acil Durum Komitesi’nin doğu bölgesindeki barajların koşullarını gözden geçirdiği bir toplantıya başkanlık etti. Mühendisler görevlendirilerek tüm barajları takibe alındı.Dün çöken barajlar, yani El-Bilad ve Bumansur barajları 1986 yılında inşa edilmiş.

16 baraj var, Bakım ve Onarımları yapılmıyor

Libya’da farklı şehirlere dağılmış halde 16 baraj bulunuyor. Ancak yıllardır ihmal, yağmalama ve sabotaj maruz kalıyorlar. Barajların arkasında tutulan suyun çoğu su kıtlığına rağmen faydasız bir şekilde dağılıyor. Gözlemciler, ülkedeki siyasi ve idari istikrarsızlık nedeniyle barajlara bağlı su şebekelerinin çoğunun en az 20 yıldır bozuk olduğunu belirtiyor.

Ayrıca uygun olmayan konumlarından dolayı büyük miktarda su depolayan barajlar, çatlaklar nedeniyle teknik sorunlardan mustarip. Birleşik bir hükümetin yokluğunda, su borularının ve barajlarla ilişkili ağların bakımı için mali tahsisler de mevcut değil.

Geçtiğimiz yıllarda yaşanan silahlı çatışmalar, bazı barajların harap olmasına, sabote edilmesine ve böylece büyük miktarda su depolayabilme yeteneklerinin zayıflamasına neden oldu.

Yapılan akademik çalışmalarda yağmur suyunun akışını kontrol altına almak için toprak erozyonunu engelleyici barajlar kurulması, toprak hareketini ve sürüklenmeyi azaltmak için siper olacak ağaçlar dikilmesi tavsiye edildi.

Kaynak:https://www.indyturk.com/node/660691/d%C3%BCnya/libya%E2%80%99da-barajlar-ihmalin-ve-h%C3%BCk%C3%BCmet-krizinin-kurban%C4%B1-oldu