16 Ağu 2023 – 15:51– Güncel GÜNCELLEME: 16 Ağu 2023 – 16:00

“Böyle giderse Bodrum’da “susuz yazlar” artabilir”

TAYLAN İNAN GÜLKANAT Ülkemizin ve dünyanın önemli turizm merkezlerinden olan Bodrum’da su krizi sürüyor. Her yıl milyonlarca turiste ev sahipliği yap…

TAYLAN İNAN GÜLKANAT

Ülkemizin ve dünyanın önemli turizm merkezlerinden olan Bodrum’da su krizi sürüyor. Her yıl milyonlarca turiste ev sahipliği yapan Bodrum’da su sıkıntısı büyük. Bodrum’un yıllık su ihtiyacının 44 milyon metre küp olduğunu söyleyen Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras “16 milyon metre küp halen açık var Bodrum’da… O yüzden bazı insanlar tankerlerle, bazı insanlar yer altı su kuyularını kullanarak ihtiyaçlarını karşılayabiliyorlar” dedi. Bu bağlamda Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız Bodrum’daki su krizini gazetemize anlattı.

 “BODRUM’UN SU KULLANIMI DENGESİ BOZUK”

Bodrum’un yerleşik nüfusunun yaklaşık 180.000 kişi olarak görüldüğünü ancak yaz aylarında en az 3 ay boyunca bu nüfusun ortalama 1,5 milyona çıktığının tahmin edildiğini hatırlatan Yıldız “Bu nüfus artışı içme ve kullanma suyunun sürdürülebilir yönetimi için çok büyük bir yüktür. Bodrum’un ana su kaynakları Mumcular ve Geyik barajları olup, bunun haricinde Güvercinlik’teki arıtma tesisinde toplanan ilave altı ayrı kaynaktan da su alınmaktadır. Ayrıca Muğla Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün (MUSKİ) işlettiği 150 civarındaki derin su kuyusundan da su çekiliyor. Binlerce özel su kuyusundan yapılan çekimlerle de su sağlanıyor. Geyik barajının suyunun önemli bir bölümü Yeniköy termik santralinin soğutma suyuna tahsisli. Mumcular Barajından da sulama suyu çekiliyor. Arta kalan sular Bodruma veriliyor. MUSKİ’nin 2020 yılı verilerine göre bodruma sağlanan su yılda 22 milyon m3.Ancak bunun sadece 14,5 milyon m3 ünün tahakkuka yansıdığı biliniyor. Yani %30-40 gibi kayıp kaçak var .Bu oran  bölgesel kuraklık riski çok yüksek olan su fakiri bu bölge için yok yüksek. Ancak su dağıtım hatları bu yarımadada hızla artan nüfusa su temini için geniş bir alana yayılmış durumda. Bu da işletme ve bakımı zorlaştırıyor.” diye konuştu.

“BARAJLARDA YETERLİ SU YOKTU”

Geçen yıl yaşadığımız sonbahar ve kış kuraklığının, Mumcular ve Geyik barajlarındaki su hacmini yarı yarıya azalttığına dikkat çeken Yıldız “Bu nedenle Bodrum bu yaz aylarına yarım depolarla girdi. Aşırı sıcak dönemlerde artan su talebi ve iletim hattında yaşanan kronikleşmiş sorunlar Bodrum’un su arz güvenliğini bu yıl çok daha fazla etkiledi. Su sıkıntısı arttı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)’nin son 9 aylık (Kasım 2022- Temmuz 2023) meteorolojik kuraklık haritasında Muğla ve Bodrum bölgesinde çok şiddetli kuraklık yaşandığı görülüyor. Uzmanlar bu bölgede bu kurak dönemlerin sıklığının ve şiddetinin artarak süreceğini belirtiyor. Bu durumda iklimsel değişkenlikler ve aşırı dönemsel nüfus artışı, çok kısıtlı olan su kaynakları üzerindeki baskıları arttıracak. Ayrıca şebeke suyu ile çim sulama, havuz doldurma gibi aşırı su kullanımları da problemin artmasına neden olacak. Bu koşullar sürerse Bodrum’da Susuz Yaz’lar artabilir.” ifadelerini kullandı

“BODRUM’A TEMİN EDİLECEK SUDA ARZ VE TALEBİN BİRLİKTE YÖNETİLMESİ GEREKLİ”

Bodrum’da yaz aylarında artan su talebi ile su kaynakları arasındaki dengenin tamamen bozulmuş durumda olduğunu vurgulayan Yıldız “Yağışların düzensizliği çoğu zaman su temin planının da bozulmasına neden oluyor. Özel kuyulardan çekim artıyor. Yeraltı suyu seviyesi düşüyor. Su sıkıntısı kronikleşme riski taşıyor. Bu riskin azaltılması için Bodrum’a temin edilecek suda arz ve talebin birlikte yönetilmesi gerekli. Bu kapsamda Devlet Su İşleri’nin (DSİ) Bodrum için Bozalan, Gökçeler ve Bodrum barajları projeleri var. Ayrıca Ekinanbarı’ndaki daha az tuzlu suyu arıtmak veya deniz suyu arıtmak gibi alternatifler de konuşuluyor ama bütün bunlardan önce Bodrum elindeki mevcut suyu en verimli kullanacak tedbirleri uygulamaya koymalıdır. Bunu da ancak su kullanıcılarıyla birlikte katılımcı bir anlayışla gerçekleştirebilir.” değerlendirmelerinde bulundu

“SU SORUNU DÜZELMEZSE BODRUM ÖZGÜNLÜĞÜNDEN ÇOK ŞEY YİTİRECEKTİR”

Yıldız konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Ayrıca Bodrum’un arazi, su ve imar planının yeniden ele alınarak değerlendirilmesi gereklidir. Bodrum’u gelecek yıllarda su sıkıntısının yaratacağı karmaşadan ve doğal çevre tahribatından koruyacak radikal bir master plan çalışmasına ve su verimliliği seferberliğine ihtiyacı var. Bu planda, Bodrum’da su kullanım alışkanlıklarına yönelik çalışmaların yanı sıra Bodrum’a alternatif su kaynaklarından ilave su temini de yer almalıdır. Ancak bu ilave suyun kentin mevcut durumu ve gelecek planı ile uyumlu olarak temini ve verimli kullanımı öncelikli hedef olarak koyulmalıdır. Bodrum, hızlı gelişmesi ve artan turist sayısı, eğlence yaşamı ile su açlığı çok zor dindirilebilecek çok özgün turistik bir belde haline gelmiştir. Birçok açıdan özgün koşullara sahip olan Bodrum’un bu yapısı doğal çevresi ve doğal kaynakları ile birlikte korunmalıdır. Bodrum gibi çok özgün turistik bir beldeye, iklim değişikliği dikkate alınmadan, su dağıtımı altyapısı yenilenmeden ve su talebi kontrol edilmeden temin edilecek olan ilave su için çevresindeki tüm kaynaklar yetersiz kalacaktır. Bodrum’da su kullanımı, suyu kısıtlı değil ama topyekûn verimli kullanarak, bir koruma anlayışına evrilmelidir. Bodrum’un su kaynağı ve su kullanımı dengesi düzeltilmez ise Bodrum özgünlüğünden çok şey yitirecektir.”

Kaynak: https://zafergazetesi.org/haber/16112644/boyle-giderse-bodrumda-susuz-yazlar-artabilir