İlker ÖZEL

İnş Müh.

DSİ Emekli Gn. Müd.Yard.

SPD Üyesi

 28 Aralık 2022

Aydın’ın içinden geçerek birçok tarım alanını sulamada kullanılan Büyük Menderes Nehri’ndeki kirlilik oranı 4’üncü dereceye ulaşmış,  Kimyasal maddeler dökülen nehrin üzeri beyaza bürünmüş.

Ege Denizi’ne  dökülen Büyük Menderes Nehri, son yıllarda en kirli dönemlerinden birini yaşıyor. Türkiye genelinde kuraklık yaşayacak iller arasında gösterilen Aydın Ovası’nın sulamasında kullanılan Menderes Nehri’nde kirlilik oranının 4’üncü dereceye kadar çıkması gelecek için endişe yaratıyor.

Atık sulara karışan kimyasal maddeler nedeniyle nehrin üzerinde beyaz birikintiler oluşmuş, suyun rengi ise kirlilikten siyaha dönüşmüş. Endişelerimizi arttıran bu gelişmeler için mutlaka birşeyler yapılmalı.

Para cezası caydırıcı olmuyor mu?

Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından Aydın’ın atık sularının, standartlara uygun olarak arıtılmadan Büyük Menderes Nehri’ne bırakıldığı iddiasıyla geçen yıl, Aydın Büyükşehir Belediyesi’ne toplam 460 bin lira ceza kesildiği duyuruldu. 

“Kirlenmenin nedeni, endüstriyel atık sular”

Uzmanlar bu konuda uyarılarına devam ediyor. Biz de Su Politikaları Derneği olarak bu konuda geçen yıl kapsamlı bir rapor hazırlayıp ilgili kurum ve kuruluşlara göndermiştik. Çevre Mühendisi Nilgün Böcekli, Türkiye genelinde kuraklık tehlikesinin olduğunu, en büyük sorunun gelecekte susuzluk olacağını belirtmiş.

Devamla şunları ifade etmiş; “Su için bugünden mevcut bakanlıklarımızın, belediyelerimizin arıtma tesisleriyle ilgili çalışma yapmamız gerekmektedir. Derelerimizin, çok yoğun kirliliklere sahip olduğunu biliyoruz. Büyük Menderes Havzası içindeki Büyük Menderes Nehri 584 kilometre uzunluğunda ve 100’üncü kilometreden itibaren de kirlenmeye başlıyor. Kirlenmenin en büyük nedeni; endüstriyel atık suların Büyük Menderes Nehri’ne boşaltılmasıdır.  Birçok arıtma tesisinin doğru çalışmaması, tarımda doğru sulamanın yapılmaması, katı atıkların Menderes Nehri’ne atılmış olması ve benzeri nedenlerdir. Burada kirlilik olayı, son aşama olan 4’üncü derecededir. Çok küçük derelerimiz var. Hiç tereddüt etmeden bu derelere de atıklarımızı dökerek kirliliğe neden oluyoruz.”

“Büyük Menderes Nehri çöple dolu”

Büyük Menderes Nehri’nin çöp atma merkezi haline geldiğini anlatan Böcekli, , Sadece Türkiye’de değil tüm dünyada, insanlığın kuraklık konusunda duyarlı olması gerekiyor. ‘Denizi sıcak karası çöl’ dediğimizde Türkiye’nin kendi öz florasının yok olduğu anlamına gelmekte. Bunun için de ağaçlar ile hayvan ve böcek türlerinin yok olması, gelecekte insanoğlunun zor şartlar altında yaşayacağı anlamı çıkıyor.” demiş . Yani uzmanlar uyarılarına devam ediyor.

Yapılan incelemelere,Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının resmi raporlarına göre Kuzeybatı’dan yani Trakydan başayarak,  Marmara Bölgesi, Ege bölgesi ve Batı Akdeniz Bölgsindeki birçok akarsu  4üncü dereceye yakın bir kirlilik oranında akıyor. Zira bu yörelerin büyük bir bölümünde tarım 4 mevsim yapılmaktadır. Ayrıca bu yörelerde gıda sanayii başta olmak üzere büyük miktarda atık üreten sektörler faaliyet göstermektedir. Her türlü atığın deşarjı akar sulara yapılmaktadır. En önemli unsurlardan biri de, her türlü hasattan sonra budamalar ve tarla artıkları akar sulara atılmaktadır. Bu sonuçları sayfalardaki fotolardan inceleyebilirsiniz.

DSİ görevini bilhakkın yapmaktadır. Ancak kimyasal kirleticilik kontrolu ve önlemi DSİ dışındaki kuruluşların yükümlülüğündedir.

DSİ nin fiziksel temizlik çalışması faydalıdır. Ancak  unutulmamalıdır ki bu temizlik sadece ve sadece yüzey  akımının taşıdığı kirliliği etkiler.Bunun dışındaki fiziksel,kimyasal ve biyolojik  kirliliği toprağı ,yeraltısularını ve doğal çevreyi etkilememesi için  mutlaka arıtma sistemleri çalıştırılmalıdır.

Burada en önemli unsurlarından biri de ekolojik yaşamın tehlike altında olmasıdır.

Bize çıkacak olan fatura her gün büyüyor. Biz nehirlerin rengini maviden siyaha çevirerek büyük bir hata yapıyoruz.

Ekolojik dengeyi bozduktan sonra rahat yaşayamayız .Sadece biz değil bizden sonra gelecek olan nesil ve diğer tüm canlılar da risk altında

Eskiden mavi akardı nehirler

Düşünmeden edemiyor insan

Acaba tekrar ne zaman geri gelirler ……….

(Kaynaklar: DHA Doğan Haber Ajansı, TRT Haber)

İlker ÖZEL

İnş Müh.

DSİ Emekli Gn. Müd.Yard.

SPD Üyesi