22 Kasım 2022

Sulama projeleri Baraj,gölet ana sulama kanalı yedek kanallar,tarla içi sulamaları ve drenaj sistemleri inşaatları ve arazi tesviye çalışmaları  ile ilk yatırım maliyeti yüksek yatırımlardır. Hem ekonomik nedenlerle hem de sulu tarımın gıda güvencesine olumlu katkıları nedeniyle  yapılan bu yatırımdan elde edilecek faydanın en üst düzeye çıkarılması temel hedef olmalıdır.

Türkiye’de sulama altyapısı götürülerek işletmeye açılan sulama alanlarının %66’sı DSİ Genel Müdürlüğü (4,36 milyon ha), %19’u mülga Toprak-Su ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü (1,29 milyon ha) tarafından geliştirilen projelerle ve %15’lik kısmı vatandaşların kendi imkânlarıyla yaptıkları Halk Sulamalarından (1 milyon ha) oluşmaktadır

Sulama Oranlarımız  Düşük

Sulama oranı, sulama tesislerinin sürdürülebilir kullanımının temini için önemli bir performans göstergesidir. Türkiye’de DSİ tarafından işletmeye açılan ve devredildikten sonra  izlenen alanlarda  bu oran ortalama %65’ler seviyesindedir. Bu durumda, sulamaya açılan alanların üçte birinden fazlası çeşitli nedenlerle sulanamamaktadır. Bu da yaklaşık 1,575 milyon hektara karşılık gelmektedir.

Doğu ve İç Anadolu Bölgelerinde bulunan çoğu sulama tesisleri için sulama oranı genelde %30’lar seviyesine kadar düşmektedir. Resmi raporlara göre; özellikle yüksek enerji girdi bedelleri nedeni ile pompa ile sulama yapılan alanlarında sulama oranı ancak %53 olarak gerçekleşebilmektedir. DSİ’nin Ankara, Kastamonu ve Erzurum Bölge Müdürlüklerindeki pompajlı sulama alanlarındaki sulama oranının %10’dan daha düşük olduğu görülmektedir.

Halen sulamaya açılmış alanlarımızın 1,29 milyon ha’ı geçmişte Toprak-Su,YSE ve KHGM tarafından işletmeye açılmıştır.Bu arazilerin yönetimi önce İl Özel İdarelerine ,daha sonra bunların Büyükşehir Belediyesi statüsündeki illerde olanları bu idarelerin yönetimine devredilmiştir. Esasen uzun yıllar sahipsiz kalındığı için bakım ve onarım hizmetlerinden yoksun kalan bu alanlarda sağlıklı sulama yapmak mümkün değildir.Sulama altyapısının yenilenmesi için idarelerin bütçeleri yetersizdir. İşletmeleri üstlenen birlik gibi kuruluşların yetersizliği de eklendiğinde sulama oranları düşmüş ve bu sulamalardan beklenen verim elde edilememiştir.

Makalenin tümü için lütfen tıklayınız

Su Politikaları Derneği’nin bu konuda hazırladığı rapor aşağıda sunulmuştur