12 10 2020

İstanbul’a su temin edecek olan Melen Projesi’nin geçen yıl tamamlanması gerekiyordu. Ancak  gövde aksı boyunca zemindeki farklı oturmalardan dolayı gövdede çatlaklar oluşmuştur. Bu nedenle barajda su tutulmasından vazgeçilmiştir. Bunun üzerine DSİ önce bu çatlaklarla  ilgili yurtdışından müşavirlik hizmeti almıştır. Buna dayanarak da  DSİ  yurtiçinden bir Müşavirlik Mühendislik firmasına  barajla ilgili güçlendirme projeleri hazırlatmıştır. DSİ yeni  inşaat işini  de bu projeye göre 28 Şubat 2020’de  ihale etmiştir. Şartnamede yeni bir baraj şeklindeki güçlendirme yapısının  yer tesliminden itibaren 1000 gün içinde tamamlanacağı belirtilmiştir. DSİ Müteahhite  yeni inşaat için yer teslimini 1 Haziran 2020 tarihinde yapmıştır.

Ancak uzmanlar  Melen Barajı’nın bu yeni güçlendirme  projesinin sorunu çözeceği konusunda kuşku duymaktadır. Melen Barajının geçen sene işletmeye alınmaması  İSTANBUL’un SU TEMİN PLANI’nı bozmuştur. Bugün ortaya çıkan yeni durum ise uzun süreli olarak İstanbul’un Su Temini Güvenliğini riske sokmaktadır.

Melen Barajı Aks Yeri Jeolojisi

Melen Barajının 2007 ‘deki ilk projesinde  baraj tipi Kil Çekirdekli Kaya Dolgu  iken daha sonra inşaatın daha hızlı ilerlemesi için Silindirle Sıkıştırılmış  Beton Baraj tipine dönüştürülmüştür. Ancak  Barajın yeni  beton gövdesinin oturduğu temel zemininde bu tipin ihtiyaç duyduğu çok  kapsamlı sondajlar ve  zemin emniyeti incelemelerinin eksik yapıldığı  ileri sürülmektedir. Bu durumun ortaya çıkartacağı sakıncaların Müşavirlik firması tarafından DSİ Bölge Müdürlüğüne iletildiği ancak dikkate alınmadığı da iddialar arasındadır.

Baraj gövdesinde çatlakların oluşmasından sonra Melen Barajı’nın aks yeri jeolojisi ve zemin emniyeti konusunda yapılan teorik incelemeler temel zemininin güçlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu güçlendirme çalışmasında öncelikle zeminin konsolidasyon enjeksiyonunu alış yapıp yapmayacağı belirlenmelidir.

Zeminin istenilen alışı alış yaptığı tespit edildikten sonra eğik enjeksiyonlarla mevcut baraj gövdesi zemini konsolide edilerek güçlendirilmeli, baraj çatlakları da uygun malzemelerle kapatılmalıdır.

Zeminin alış yapmaması durumunda ise derhal yeni bir aks yeri tespit edilip yeni bir dolgu baraj tipine geçilmesi zorunludur.

Özet olarak mevcut temel zemininin güçlendirilmesi ile ilgili daha detaylı incelemelerin ve çalışmaların yapılması öncelikli görünmektedir. Bu çalışmalar tamamlandıktan  sonra Melen Barajı’nda  yeni ihale edilen  güçlendirme yapısının gerekli olup olmadığının  yeniden değerlendirilmesi  uygun olacaktır.

Saygılarımızla

Su Politikaları Derneği

Proje ve Müşavirlik Merkezi

PDF versiyonu için lütfen tıklayınız