Tarım ve Orman bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan bir makalede COVID-19 virüsünün bulaşma riski kullanılmış suların yeniden kullanılması perspektifinden değerlendirildi. Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi’nin Mayıs 2020 sayısında yer alan makalede konu çok geniş kapsamlı olarak ele alınıp incelendi.

Makalede kullanılmış suların yeniden kullanılması da ele alınarak burada dikkat edilmesi gereken hususlar ile ilgili açıklamalar da yer aldı.

Makalede verilen bilgilere göre ; Türkiye’deki 603 Atıksu Arıtma Tesisinden (AAT) sadece 53’ünde dezenfeksiyon ünitesi bulunuyor.Türkiye’de 221 AAT’den çıkan sular tarımsal sulamada kullanılıyor.Bunların da sadece 42 sinde dezenfeksiyon ünitesi bulunuyor ve bunların  sadece 13’ü çalıştırılıyor.

Makalede öncelikle bu çalışmayan  dezenfeksiyon ünitelerinden başlanarak atık suların doğal ortama daha sağlıklı bir şekilde bırakılması gerektiği vurgulanıyor.

Ayrıca “Arıtılmış atıksuların ulaştığı tarımsal alanlarda çiğ tüketilen sebzelerin de yetişiyor olması COVID-19 dahil olmak üzere ortaya çıkabilecek çeşitli risklerin değerlendirilmesini gerektirmektedir.” önerisi de yapılıyor.

Bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığınca 10 Nisan 2020 tarihinde  bir tebliğ yayınlanmıştır. Tarımda kullanılan arıtılmış atıksular için  alınması gereken ilave  tedbirler aşağıdaki metinle kamuoyuna  açıklanmıştır.

KAMUOYU DUYURUSU

Ülkemizde arıtılmış/arıtılmamış evsel/kentsel atıksular dere, nehir, göl, gölet, sulama kanalı, kanal, baraj vb. su kaynaklarına deşarjı sonrası kontrolsüz olarak doğrudan veya dolaylı şekilde tarımsal sulamada kullanılmaktadır. Atıksuların tarımsal sulamada kullanılmadan önce, biyolojik arıtmanın ardından filtrasyon ve dezenfeksiyon veya direk dezenfeksiyon uygulaması ile mikrobiyolojik parametrelerinin istenilen deşarj standartlarına getirilerek kullanılması gerekmektedir.

Bilindiği üzere; Çin’in Vuhan kentinde çıkan ve birçok ülkeye yayılan KOVID-19 salgını ülkemizde de kendini göstermiştir. Bu konuda yetkili idarelerce gerekli önlemeler titizlikle alınmaktadır. Bu minvalde KOVID-19’un evsel/kentsel arıtılmış/arıtılmamış atıksularda bulunma ihtimali olduğu değerlendirilmektedir. Özellikle bu sular ile çiğ tüketilen sebzelerin sulanması esnasında ürünlerin üzerine KOVID-19’un bulaşma ihtimali bulunmaktadır.

Toplum sağlığını koruma adına gıda ürünlerinin evsel/kentsel arıtılmış/arıtılmamış atıksular ile doğrudan sulanmaması veya bu suların dere, nehir, göl, gölet, sulama kanalı, kanal, baraj vb. alıcı ortamlara deşarjı sonrası sulama yapılan su kaynaklarında sulama yapılmadan önce atıksuyun kaynağında etkin dezenfeksiyon işlemi sonrasında sulama yapılması gerekmektedir. Bu minvalde Bakanlığımız tarafından “Kovid-19 (sars-cov-2) Virüsünün Atıksular Yoluyla Bulaşma Riskinin, Kullanılmış Suların Yeniden Kullanılması Perspektifinden Değerlendirilmesi” raporu hazırlanmış olup şağıdaki linkte verilmektedir. Söz konusu raporda Kovid-19’un içme suyu ve atıksuda bulunma durumu, kullanılmış suların sulamada kullanılması hususunun Kovid-19 açısından değerlendirilmesi ve atıksu arıtma tesislerinde arıtılan atıksuların tarımsal sulamada kullanılması ile alakalı ülkemiz için değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca atıksu arıtma tesislerinde atıksuların yeniden kullanılmasına yönelik uygulamalardan istifa edilmesi yönünde Bakanlığımız tarafından hazırlanan “Kullanılmış Suların Yeniden Kullanım Uygulamalarına İlişkin Rehber Doküman” https://dosya.tarimorman.gov.tr/app/tr-TR/App/Download/TarimBulut/eb3140cb-bf55-4dd7-93fa-c60342294675 linkinde verilmektedir.

Kamuoyuna duyurulur.

“Kovid-19 (sars-cov-2) Virüsünün Atıksular Yoluyla Bulaşma Riskinin, Kullanılmış Suların Yeniden Kullanılması Perspektifinden Değerlendirilmesi Raporu” için tıklayınız

Makalenin tümüne ulaşmak için lütfen tıklayınız

COVID-19’UN BULAŞMA RİSKİ VE SU KAYNAKLARI