“Sınıraşan Havzalarda Su Tahsisi “
Hidropolitik Akademi Başkanı Dursun Yıldız, Birleşmiş Milletlerin 16 -17 Ekim 2017.Tarihleri arasında Cenevre’de gerçekleştirilen “ Sınıraşan Havzalarda Su Tahsisi Çalıştay’ına (UN Water Allocation in Transboundary Basins workshop in Geneva ) katıldı.
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu tarafından 16 -17 Ekim 2017.Tarihleri arasında Cenevre’de “ Sınıraşan Havzalarda Su Tahsisi Çalıştay’ı (UN Water Allocation in Transboundary Basins workshop in Geneva ) gerçekleştirildi .
Çalıştaya Dünyanın çeşitli ülkelerinden 90 civarında uzman katıldı.Çalıştay’da Türkiyeden Hidropolitik Akademi Başkanı Dursun Yıldız yer aldı..Çalıştayda yapılan sunumların ve grup çalışmalarının ana eksenini 1992 Helsinki Su Sözleşmesi ve 1997 BM Su Sözleşmesinin dünyada yaygınlık kazanmasının önündeki engeller oluşturdu.
Çalıştayda sınıraşan suların tahsisi konusunda sürdürülebilir ve eşit bir düzenleme yapılması için gerekli kriterlerler,mekanizmalar,araçların neler olması gerektiği konuşuldu.Çalıştayda su konusundaki uluslararası sözleşmelerin zorlayıcı değil yol gösterici olduğu ve ülkelerin birbirine iklim değişimi ,jeopolitik gibi değişen koşullarda daha esnek davranması gerektiği ileri sürüldü. Bu Çalıştay, Yeni Ortadoğu’nun Yeni Su denkleminde en etkili ülke olabilecek Türkiye açısından da çok önemliydi.
Çünkü su konusundaki uluslararası sözleşmeler, iklim değişimi ve jeopolitik eksenlerin değişimi konularının ortaya koymaya başladığı belirsizlikleri çözebilecek gibi görünmüyor.
Bu nedenle Türkiye’nin bu gelişmeleri dikkatle takip etmesi büyük önem taşıyor
Çalıştay’ın Amacı:
Çalıştayın amacı BM web sayfasında ; sınıraşan suların tahsisi konusunda sürdürülebilir ve eşit düzenleme yapma çabalarını desteklemek olarak açıklanmıştır.Bir diğer deyişle su tahsisi konusunda sağlamlık ve esneklik arasında bir denge kurmaktır.
Çalıştay sınıraşan su havzalarında ve akiferlerdeki su tahsisinde kriterler,mekanizmalar,araçlar ve olumlu uygulamalar konusundaki bilgiyi ve bunların anlaşılabilmesini arttırmayı amaçlayacaktır.
Sınıraşan su havzaları arasında iklim, sosyo ekonomik gelişme ve farklı işbirliği düzeyleri gibi birçok farklılık olmasına rağmen yine de sınıraşan suların tahsisi konusunda çeşitli bölgeler arasında öğrenilecek birçok konunun bulunduğu ileri sürülmektedir.
Bu nedenle bu çalıştayda sınıraşan su havzalarında suyun tahsisi konusundaki anlaşma ve uygulama örnekleri tartışılacaktır. Bununla ilişkili olarak uluslararası su hukuku ve diğer disiplinlerdeki hususlar da ele alınacak
Çalıştay özellikle the Global Environment Facility’s (GEF) International Waters Learning Platform (IW:LEARN) un amaçları arasında olan karşılıklı öğrenme ve bilgi transferi konularında gelişmeyi teşvik edecektir.
Çalıştay’ın katılımcıları ,deneyimlerini paylaşma ,uygulamalardan elde edilen deneyimleri ve bilgileri açıklamak , BM sözleşmesi çerçevesinde gelecekte yapılacak olası çalışmaları ve bu çalışmalarda ele alınması gereken soruları ve ihtiyaçları formüle etmek için davet edilmiştir.
Bu programın suyun tahsisi konusundaki fırsatları ve kısıtları ortaya koyacağı belirtilmektedir.Bunun yanısıra programda sudan gelecek faydaların paylaşımı,suyun daha verimli kullanılması ve farklı su taleplerinin karşılanabilmesi için talebin yönetilmesi gibi konulara da yer verilecektir.
Çalıştay Programı
Çalıştayda yapılacak sunumların yanısıra grup çalışmaları ve toplu değerlendirmeler gibi interaktif bölümler de olacaktır.
Çalıştay’da sınıraşan sular konusunda aşağıdaki temalar ele alınarak tartışılacaktır.
1) Su Tahsisi ile ilgili değerlendirmeler
- a) Uluslararası su yasasının prensipleri ve değerlendirilmesi
- b) Tahsis kriterleri ( Eşitlik,sürdürülebilirlik,esneklik,güvenlik,verimlilik,öngörülebilirlik ve gerçek fırsat maliyetlerinin ve bunların önceliklerinin tanımlanması)
- c) Su tahsisi ve fayda paylaşımı
2) Su Kullanımı ve çıkar çatışmaları yaratan Su tahsisi Kararlarının incelenmesi
- a) Veri ve izleme ihtiyaçları
- b) Su miktarı,mevcut kullanım düzeyi ve kullanım kaynaklı ticaret, doğal çevrenin su ihtiyacı, genel durum ve değişkenlik gibi konuların anlaşılabilmesi için ortak bir anlayış oluşturmaya yönelik araç ve yaklaşımlar yaratmak ( Kalite ve Kantite modelleri,Optimizasyon).
c)Politik ve toplumsal kabul oluşturmak için yaklaşımlar.İletişim ve paydaşların katılımı
3) Su Tahsisi konusunda anlaşma oluşturma süreci
- a) Sınıraşan sularda mevcut işbirliği anlaşması örnekleri, resmi anlaşmadan işletme koşullarına kadar
- b) Anlaşmalarda esneklik ve hidrolojik koşulların değişkenliğinin yer alması. İklim değişikliği ile ilgili belirsizlik dahil.
- c) Güven oluşturma
4) Su Tahsisi anlaşmalarının uygulanması ; sorunlar,öğrenilen hususlar ve başarı faktörleri
- a) Yönetişim çözümleri
- b) İzleme ve yönlendirme
- c) Esneklik ve hidrolojik koşulların değişkenliği ile ilgili
- d) Anlaşmazlıkların çözümü
- e) Su tahsisi anlaşmalarında revizyon
- f) Kaynak ihtiyaçları ve finansman olanakları
5) BM Su Sözleşmesi konusunda gelecek çalışmaları ile ilgili öne çıkan hususlar
Kategoriler:Su Diplomasisi
Su Politikaları Derneği 